Inzetten op innovatie loont fiscaal

Met de octrooi-aftrek was België jarenlang een fiscaal gunstig land voor inkomsten uit patenten. De bruto-inkomsten uit patenten werden immers voor 80% vrijgesteld van vennootschapsbelasting.

Onder impuls van het actieplan van de OESO tegen schadelijke fiscale praktijken, moest België haar octrooi-aftrek herzien in die zin dat ondernemingen enkel nog toegang kunnen krijgen tot fiscale aftrekken voor inkomsten uit “Intellectual Property” (“IP”), als ze in dat land ook de kosten voor onderzoek en ontwikkeling hebben gemaakt. Ook de ons omringende landen zoals Nederland en Luxemburg moesten hun respectievelijke patent-regime in die zin aanpassen.  Een verstrenging van de regels dus….  

Maar ook een belangrijke uitbreiding van het toepassingsgebied, die voor vele sectoren interessante mogelijkheden kan bieden.

De “oude” aftrek voor octrooi-inkomsten werd met ingang van 1 juli 2016 afgeschaft, zij het dat ondernemingen die reeds recht hadden op deze aftrek, dit regime tijdelijk kunnen verderzetten gedurende een overgangsperiode die loopt tot 30 juni 2021.

Samengevat waren de kenmerken van het oude regime: een fiscale aftrek ten belope van 80% op de bruto-inkomsten uit patenten. Deze aftrek was enkel mogelijk vanaf patent-toekenning en kon niet worden overgedragen naar latere fiscale tijdperken. 

De kenmerken van de “vernieuwde” aftrek voor innovatie-inkomsten zijn :

• Een fiscale aftrek ten belope van 85%.
• Op de netto-inkomsten uit patenten en andere IP (zie onder).
• Aftrek voor innovatie-inkomsten die niet kan aangewend worden, is onbeperkt overdraagbaar naar latere jaren.
• Ondernemingen kunnen een deel van hun winst vrijstellen vanaf het moment van aanvraag van het intellectueel eigendomsrecht.  Dit verloopt via een tijdelijke vrijstelling, die definitief wordt toegekend zodra het eigendomsrecht (bijvoorbeeld patent) effectief is toegekend.
• Maar: de aftrek wordt voortaan dus beperkt tot de netto-inkomsten (zie onder).
• En: de aftrek wordt een tweede maal beperkt via de zogenaamde nexus-breuk (zie onder).

Om de competitiviteit van het regime te behouden, ook na de beperkingen opgelegd door de OESO, werd het toepassingsgebied van de aftrek fors uitgebreid, ver buiten de patent-sfeer, zodat deze aftrek nu ook van toepassing is voor inkomsten uit :

• kwekersrechten,
• weesgeneesmiddelen,
• van overheidswege toegekende data- en markt-exclusiviteit,
• auteursrechtelijk beschermde computerprogramma’s.

Ook schadevergoedingen die aan de vennootschap verschuldigd zijn wegens inbreuken op de betreffende intellectuele eigendomsrechten en inkomsten uit verkoop van een intellectueel eigendomsrecht, komen in aanmerking komen voor de aftrek.

Belangrijk is ook dat de aftrek voor innovatie-inkomsten niet verloren gaat ingevolge fusie, splitsing en gelijkgestelde verrichtingen.

Eerste beperking van de aftrek tot de netto-inkomsten

De nieuwe aftrek voor innovatie-inkomsten wordt beperkt tot de netto-inkomsten uit de in aanmerking komende intellectuele eigendom, zijnde de inkomsten die overblijven na het in mindering brengen van de onderzoeks- en ontwikkelingskosten die gemaakt zijn voor de totstandkoming van de intellectuele eigendom.

Tweede beperking van de aftrek voor innovatie inkomsten via de nexus-breuk.

Om de voordelen van de aftrek voor innovatie-inkomsten te reserveren voor de ondernemingen die werkelijk de O&O-activiteiten voor totstandkoming van de intellectuele eigendom hebben uitgevoerd, wordt een tweede beperking toegepast :

de (netto) octrooi-inkomsten worden vermenigvuldigd met de zogenaamde nexus-breuk :

Nexus-breuk : eigen en kwalificerende O&O-uitgaven : algehele O&O-uitgaven

Eigen en kwalificerende uitgaven zijn de uitgaven met betrekking tot zelf uitgevoerde O&O-activiteiten of aan een niet-verbonden onderneming uitbestede O&O-activiteiten voor de ontwikkeling van het intellectueel eigendomsrecht.

Algehele O&O-uitgaven zijn de totale uitgaven die een vennootschap gedaan of gedragen heeft voor de ontwikkeling van het intellectueel eigendomsrecht. Deze omvatten onder andere de kosten die werden gemaakt voor de aankoop van een octrooi alsook de kosten met betrekking tot aan een verbonden vennootschap uitbestede O&O-activiteiten.

Ondanks deze beperkingen blijft de aftrek voor innovatie-inkomsten een interessante fiscale incentive, zodat de administratie er alle belang bij heeft om ondernemingen op de correcte toepassing van de aftrek te controleren.  Derhalve zullen de vennootschappen die van deze regeling gebruik willen maken onderworpen worden aan specifieke documentatie-verplichtingen.

Het feit dat de aftrek voor innovatie-inkomsten combineerbaar is met andere fiscale incentives, zoals de investeringsaftrek voor onderzoek en ontwikkeling (toegepast op hetzelfde intellectueel eigendomsrecht), onderstreept de intentie van de wetgever om onze ondernemingen te stimuleren om te investeren in innovatie, onderzoek en ontwikkeling. 

Is dit alles voor u relevant?  Heeft u werknemers die aan onderzoek en ontwikkeling doen? Bezit of gebruikt uw onderneming patenten of kwekersrechten, of ontwikkelt u binnen uw onderneming software?  Dan resulteert dit misschien in IP-creatie en worden deze fiscale aftrekken mogelijks ook voor uw onderneming relevant.

Indien u vragen heeft over de mogelijkheden die de fiscale incentives voor innovatie, onderzoek en ontwikkeling bieden in uw context, kan u steeds contact opnemen met Tanja De Decker of uw dossierbeheerder.